Ο
δάκος πάλι νικητής
Η
ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ της Ευρωπαϊκής Ένωσης - με την οποία
συμφωνούν ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ(ΠΑΣΟΚ) - που αδιαφορεί για τους μικρούς και
μεσαίους αγρότες, ο μη συντονισμός και οι καθυστερήσεις Υπουργείου Αγροτικής
Ανάπτυξης και Περιφερειών, η ανάθεση του σοβαρού έργου της δακοκτονίας σε
εργολάβους που πάνε μόνο εκεί που τους συμφέρει, επέτρεψαν στις μικρές αδηφάγες
μύγες να κάνουν πάρτι, καταστρέφοντας τις ελιές και στερώντας τους αγρότες μας
από την βασική πηγή εισοδήματός τους. Τώρα, μετά την καταστροφή, υποψήφιοι και
νυν περιφερειάρχες, υπουργοί και γραμματείς, πετροβολάει ο ένας τον άλλον και
ουδείς αποδέχεται έστω και μέρος της ευθύνης, καθώς πλησιάζουν εκλογές και ο
καθένας προσπαθεί να προβάλλει το (ανύπαρκτο) έργο του.
ΕΙΝΑΙ
γνωστό
ότι ο καλύτερος σύμμαχος του δάκου είναι η πολλή υγρασία και οι ήπιες
θερμοκρασίες. Δυστυχώς φέτος με τις
βροχές του Ιουνίου αυτοί οι δύο παράγοντες συνυπήρχαν με συνέπεια τον ταχύτατο
πολλαπλασιασμό του εντόμου. Όταν με τα πολλά ξεκίνησε - με δύο μήνες
καθυστέρηση - το πρόγραμμα της (πρωτόγονης με τα σημερινά δεδομένα )
δακοκτονίας, είχε ήδη γίνει μεγάλη ζημιά, καθώς δεν μπορούσαν να ελεγχθούν
πλέον οι πληθυσμοί του εντόμου. Έτσι χάθηκε μεγάλο μέρος της παραγωγής πριν καν
ξεκινήσει η περίοδος της συγκομιδής. Η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων
Περιφέρειας Πελοποννήσου (ΟΑΣΠΠ), καταγγέλλει ότι με ευθύνες της σημερινής
κυβέρνησης αλλά και των προηγούμενων, έχουν περικοπεί στο 1/3 οι δαπάνες για
την δακοκτονία, ενώ την ίδια στιγμή παρακρατείται το 2% επί του τζίρου των
παραγωγών για την καταπολέμηση του δάκου. Επιπρόσθετα, και οι αρμόδιες
υπηρεσίες για την πραγματοποίηση και τον έλεγχο του προγράμματος δακοκτονίας
έχουν συρρικνωθεί ή διαλυθεί. Σκεφτείτε ότι οι προσλήψεις εποπτών για το
συγκεκριμένο πρόγραμμα γίνονται τον Αύγουστο, όταν πλέον η ζημιά έχει γίνει. Επιρρίπτει
δε μεγάλο μέρος της ευθύνης στην Περιφέρεια για την καθυστέρηση των ψεκασμών.
Αφού λοιπόν δεν μπόρεσε να αποτραπεί η καταστροφή από την ολιγωρία Περιφέρειας
και Κεντρικής Διοίκησης, οι αγρότες με το δίκιο τους, ζητούν να αποζημιωθούν
στο σύνολο της ζημιάς που υπέστησαν. Γιατί η μεγάλη μείωση της παραγωγής σε
συνδυασμό με την λεηλασία του ισχνού εισοδήματός τους από την υψηλή φορολογία,
τις μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ, τα διάφορα χαράτσια, τους οδηγούν
στην φτωχοποίηση και στο ξεκλήρισμα.
ΤΩΡΑ το
πότε και αν θα καταβληθούν αποζημιώσεις στους ελαιοκαλλιεργητές, θα εξαρτηθεί
από το σκεπτικό που θα συνοδεύει τον σχετικό φάκελο που θα σταλεί στην Κομισιόν
για να δοθεί η τελική έγκριση εκταμίευσης του απαιτούμενου ποσού. Αυτό όμως
παίρνει χρόνο και σίγουρα θα χρησιμοποιηθεί από τις μνημονιακές παρατάξεις σαν
δέλεαρ για την υφαρπαγή της ψήφου των αγροτών στις εκλογές που πλησιάζουν.
Πάντως ο προϋπολογισμός του προγράμματος Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων που
αφορά τις σχετικές ζημιές, είναι πολύ μικρότερος του απαιτούμενου για την
αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών. Συνεπώς, η μόνη ελπίδα για τους μικρομεσαίους αγρότες
είναι οι λεγόμενες ενισχύσεις De
minimis
(ενισχύσεις ήσσονος σημασίας), που αφορούν την πολιτική της ΕΕ για τις κρατικές
ενισχύσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στις οποίες υπάγονται και οι
επιχειρήσεις εμπορίας και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων. Αφορούν βέβαια σχετικά
μικρά ποσά, τα οποία πρέπει να ανακοινώνονται στην Κομισιόν για λόγους «ελέγχου
της τήρησης των κανόνων ανταγωνισμού», διότι είναι γνωστό ότι όλοι οι θεσμοί
της ΕΕ προωθούν και προστατεύουν με μανία την επιχειρηματικότητα ιδιωτών, ενώ
καταπολεμούν με λύσσα την κρατική επιχειρηματικότητα. Όμως εδώ υπάρχει ένα
«τεχνικό» εμπόδιο που το έχουν προβλέψει
οι Ευρωληστές για να μην ενισχύονται και οι μικροί επιχειρηματίες. Σύμφωνα
λοιπόν με τον κανονισμό, οι πληρωμές από τα πακέτα De minimis πρέπει να έχουν κοινούς
κανόνες. Δηλαδή αν οι ζημιές είναι διαφορετικών προελεύσεων δεν μπορεί να
υπαχθούν όλες στο De
minimis αλλά
μόνον μία. Για παράδειγμα, οι ζημιές στην ελαιοκαλλιέργεια της Κρήτη και
των νησιών του Αιγαίου προήλθαν από την
ξηρασία, ενώ στην Πελοπόννησο προήλθαν ακριβώς από το αντίθετο, τις
βροχοπτώσεις. Άντε να πείσεις τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών ότι η ίδια ζημιά
(δραματική μείωση παραγωγής ελαιολάδου) πρόκυψε από δύο διαμετρικά αντίθετες
αιτίες.
ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΑ παραπάνω σε
πρωτόγονες μεθόδους δακοκτονίας που εφαρμόζονται στη χώρα μας και δεν είναι
μόνο αναποτελεσματικές, αλλά προξενούν ζημιά στο οικοσύστημα, τα δε φάρμακα που
χρησιμοποιούνται περνάνε στη διατροφή μας. Η επιστήμη όμως της Βιοτεχνολογίας
και η πληροφορική, έχουν βοηθήσει στην ανάπτυξη μεθόδων πολύ αποτελεσματικών
στην καταπολέμηση του δάκου χωρίς όχληση στο περιβάλλον. Για παράδειγμα στο
Πανεπιστήμιο των Χανίων αναπτύχθηκε μέθοδος στείρωσης των αρσενικών μυγών που
στη συνέχεια εξαπολύονται στις ελαιοκαλλιέργειες και δεν μπορούν να
γονιμοποιήσουν τις θηλυκές. Έτσι σταδιακά ο πληθυσμός τους φθίνει μέχρι την
εξαφάνισή τους. Στην Ισπανία που πρωτοπορεί στην καταπολέμηση του δάκου,
συνδυάζουν ιδιαίτερα προηγμένες τεχνολογίες και μέθοδες όπως : Γενετικοί
αλγόριθμοι, νευρωνικά δίκτυα, deep
learning και
τεχνικές βελτιστοποίησης που επιτρέπουν τη χρήση τεράστιου όγκου πληροφοριών σε
πραγματικό χρόνο για τον έλεγχο και την εξόντωση των πληθυσμών του δάκου.
Παράλληλα δοκιμάζουν και βιολογική μέθοδο με εντομοπαθογόνους μύκητες που
ελαττώνει σημαντικά τους πληθυσμούς αυτών των εντόμων. Αλλά και στη χώρα μας υπάρχει το gaiasense, ένα σύστημα «ευφυούς
γεωργίας», που εγγυάται κι αυτό καλά αποτελέσματα στη καταπολέμηση της μάστιγας
του δάκου. Δεν ιδρώνει όμως το αυτί κανενός κρατικού ή περιφερειακού φορέα,
καθώς τέτοιες ριζικές αλλαγές σε πρακτικές δεκαετιών, θα χαλάσουν πολλά
κυκλώματα τρωκτικών δημόσιου και κοινοτικού χρήματος. Η δακοκτονία είναι πολύ
σοβαρή υπόθεση για να παραδοθεί σε ιδιώτες. Είναι δουλειά του Υπουργείου
Αγροτικής Ανάπτυξης και σ’ αυτό πρέπει να ανατεθεί αποκλειστικά. Αλλά με τα ξενόδουλα
μνημονιακά κόμματα στην διακυβέρνηση της χώρας, αυτό είναι αδύνατο.
Κ. Α. Αποστολόπουλος
